Geschatte leestijd: 16 minuten
Wat is Layen?
Layen is wedden dat iets niet gebeurt. Vanwege de enorme groei in populariteit dat afgelopen jaren van exchanges zie je steeds meer gokkers die hun geluk beproeven als bookie en weddenschappen layen.
Weten hoe je exchanges moet gebruiken is één ding, er het meeste uithalen is weer totaal iets anders. Daarom zet Wed Meesters ook de wat complexere manieren om gebruik te maken van exchanges voor je op een rij, zodat je precies weet welke mogelijkheden je hebt en hoe je er succesvol gebruik van kan maken.
Om een weddenschap te kunnen layen moet je eerst zien voor welke prijs hij op dat moment wordt verhandeld, en bepalen of je tegen die prijs wil layen en je bet direct gematched hebben. Of je kunt dus je eigen odds aanbieden in de hoop dat een backer je bet wil matchen tegen die odds. Als de bet niet wordt gematched dan is er ook geen weddenschap en blijft je inzet gewoon in je account staan.
Voorbeeld van Layen
In de eerder genoemde wedstrijd tussen Manchester United en Chelsea kun je in plaats van te wedden op Manchester United ook Chelsea layen. Op die manier win je namelijk je weddenschap als Man United wint of gelijkspeelt.
Laten we zeggen dat Chelsea op 2.8 staat om te backen en op 3 om te layen.
Je wilt geen unmatched bet riskeren dus je besluit te layen voor €50 tegen de beschikbare prijs van 3 (2/1).
Dat betekent dat iemand anders op Chelsea wedt tegen 2/1 en als Chelsea wint moet je hem betalen!
Kortom, als Chelsea wint (en jouw weddenschap verliest) dan moet je €100 uitbetalen, maar als Chelsea verliest of gelijk speelt (en jouw weddenschap wint), dan hou je je inzet van €50.
Je riskeert dus feitelijk €100 om €50 te winnen. In dit voorbeeld komt het er eigenlijk op neer dat je €100 inzet op ‘Man United of Draw’ tegen odds van 1/2.
Wat is een Exchange?
Een exchange is een feitelijk een wedbeurs; een website waar gokkers tegen elkaar kunnen wedden. Op een exchange kunnen gokkers de rol aannemen van bookmaker en odds aanbieden op dingen die niet uitkomen (een weddenschap dat een bepaald voetbalteam niet wint, bijvoorbeeld). Daarnaast kan er ook normaal gewed worden.
De manier waarop weddenschappen geplaatst worden verschilt een beetje van de manier waarop het bij de traditionele bookmakers gebeurt. Je kunt je eigen odds op markten aanvragen en ook direct weddenschappen plaatsen op de aangeboden odds.
Hoe dichter bij je de huidige trading price zit als je je odds aanvraagt, hoe groter de kans dat je weddenschap ook wordt gematched. Als je weddenschap niet gematched wordt voor het begin van het event, dan wordt de bet ongeldig en krijg je je inzet terug.
Voorbeeld van een Exchange
Je ziet dat de odds dat Manchester United wint van Chelsea 2.5 zijn als je deze backt en 2.7 als je deze bet wilt layen.
- Je kan direct 2.5 wedden
- Je kan aanbieden om te wedden tegen 2.6, 2.7 of wellicht 2.8 en hopen dat iemand je weddenschap matcht.
Uiteraard is het zo dat hoe hoger de odds zijn die je aanvraagt, hoe kleiner de kans is dat je bet gematched wordt, en het mag duidelijk zijn dat mensen die Manchester United willen layen de laagst gevraagde odds eerst zullen nemen.
Voordelen van Exchanges
Betere odds
Exchanges claimen dat ze gemiddeld 20% betere odds bieden dan traditionele bookmakers. Dat is wat te rooskleurig gesteld omdat de meeste prijsselecties min of meer dezelfde odds op een exchange hebben als bij de bookmakers, soms zijn ze zelfs iets slechter.
Maar bij groter prijsselecties, zeker als het gaat om odds groter dan 10/1, krijg je vaak een veel groter prijs dan de traditionele bookies aanbieden. Check in ieder geval altijd voor de zekerheid wel even wat de odds zijn bij zowel de bookies als de exchanges, omdat dit niet altijd het geval is.
Traden
Exchanges zijn uniek omdat je kunt traden op events en een winst kunt vastzetten voordat het event plaats vindt, ongeacht de uitkomst. Bij traditionele bookmakers kun je alleen geld winnen als je de juiste uitkomst voorspelt van een event, maar met exchanges kun je geld winnen door simpelweg marktbewegingen te voorspellen. Inderdaad net als op een aandelenbeurs.
Je wilt immers eerst iets backen tegen hogere odds en het later layen tegen lagere odds, of juist layen tegen lagere odds en dan backen tegen hogere odds. Als je dat succesvol doet dan kom je als gokker in de situatie waarbij je hoe dan ook wint, of gewoon een risk free bet krijgt op een event.
Voorbeeld van Traden
Je wedt €10 op een paard in een ante post markt tegen 66/1, waarvan je weet dat de kans heel groot is dat hij een runner is. Dit noemen we Weddenschap A.
Weken of zelfs maanden later wordt duidelijk dat nog grotere favorieten niet meelopen, trade het paard nu tegen 10/1.
Op dit moment is de situatie als volgt: Je krijgt €660 als het paard wint en verliest €10 als het paard verliest.
Je besluit om het paard te layen tegen 10/1 voor €50. Dit is Weddenschap B.
Als het paard wint krijg je de volgende situatie:
- Weddenschap A wint €660
- Weddenschap B verliest €500
- Jij wint €160
Maar als het paard verliest:
- Weddenschap A verliest €10
- Weddenschap B wint €50
- Jij wint €40
Door de inzet van je tweede weddenschap aan te passen kan je je mogelijke returns in elke situatie aanpassen. Uiteraard win je minder met de winnaar op deze manier, maar je kunt jezelf wel een winst garanderen, wat meestal handig is natuurlijk.
Dit noemen ze ‘greening out’, omdat de potentiële winsten op elk paard in het groen wordt getoond, om aan te geven dat de uitkomst winstgevend is.
NB. Je kunt dit toepassen op elke markt voor elke sport voordat het event begint en ook terwijl het event al bezig is, als in-play weddenschappen worden aangeboden.
Waarschuwingssignalen vanuit de Markt
Exchanges staan erom bekend dat ze je via marktbewegingen informatie verschaffen over events die niet publiek voor handen is. Paarden bijvoorbeeld die heel erg goed gebackt worden op de exchanges gaan zeer waarschijnlijk ook goed lopen tijdens de race, terwijl de paarden die opvallend ‘driften’ bijna zelden goed presteren. In ante post markten wordt een grote drift dan ook meestal opgevolgd door de mededeling dat het paard niet meeloopt in de race.
In Running Wedden
Exchanges bieden ook de mogelijkheid op in running weddenschappen bij de meeste events die op tv worden uitgezonden. Dit geeft een extra dimensie aan de exchanges die er voor zorgt dat nog meer punters zich op de exchanges begeven. In running weddenschappen vereist een aantal andere disciplines dan ‘gewoon’ wedden.
Nadelen van Exchanges
Odds zijn niet altijd Beter
Hoewel exchanges zoals gezegd ermee adverteren dat ze 20% betere odds bieden is dit een gemiddelde en komt dat getal meestal voort uit de grotere prijsselecties die vaak beschikbaar zijn tegen veel betere odds.
Ga er dus zeker niet vanuit dat je op exchanges per definitie de beste odds gaat krijgen, want dat is geenszins het geval. Check altijd wat de odds zijn bij de bookmakers en wat de verschillende prijzen op de exchanges zijn. De bookmakers bieden regelmatig betere odds op de favorieten.
Liquiditeit
Bij bookmakers kun je – binnen de grenzen van redelijkheid – in principe wedden wat je wilt op de prijzen die ze quoten. Met exchanges hangt dit echter af van wat andere punters aanbieden. In de meeste gevallen is dit geen probleem maar soms zie je bij kleinere events of minder populaire sporten dat er weinig beschikbaar is tegen schappelijke prijzen.
Voorbeeld van Liquiditeit
Je ziet de odds voor Ajax tegen 2.5 maar de beschikbare hoeveelheid geld voor die prijs (staat er meestal onder) is maar €4. De beste prijs die je daarna tegenkomt is bijvoorbeeld 2.46, waar er €12.000 beschikbaar is. Stel dat je in dat geval €50 zou willen inzetten op Ajax, dan kun je maar €4 matchen tegen 2.5 en €46 tegen 2.46.
Weddenschappen die niet gematched worden (unmatched bets)
Als je veel weddenschappen plaatst dan is het niet zo gek als je een paar unmatched bets vergeet die je uit hebt staan. Vanwege veranderde omstandigheden zoals non-runners in ante post paardenrace markten of fallers in paardenraces die in running zijn, kunnen de odds die je uit hebt staan ineens heel erg aantrekkelijk zijn voor een ander en zijn ze al weg voordat je op de veranderde situatie kon reageren en je bets kon cancelen. En dan ben jij, zoals dat heet, de sigaar.
Gelukkig worden sommige weddenschappen al automatisch gesloten om de punter hiervan te beschermen. Zeker de pre-event markten worden gesloten op het moment dat het event begint, en alle bets worden geannuleerd, waarna een nieuwe markt voor in-running weddenschappen kan worden geopend.
Commissie
Exchanges layen niet zelf de weddenschappen, dus ze verdienen hun geld door een commissie te berekenen op elke winnende weddenschap (het is natuurlijk geen charitatieve instelling). Meestal berekenen ze die commissie op 5% van de winst.
Hoe meer je wedt op de exchanges, hoe lager de commissie-tarieven worden. Maar voordat het percentage écht signifant daalt moet je een behoorlijk serieuze punter zijn die meerdere weddenschappen per dag plaatst. Soms is het lastig om uit te rekenen wat de echte odds zijn die je krijgt als de commissie eenmaal is verwerkt.
Bij ValueChecker bijvoorbeeld is hier al rekening mee gehouden door de commissie al te verrekenen in de exchange prijzen die worden getoond. En als je op een lager tarief dan 5% zit kun je dit eenvoudig aanpassen om zo de prijzen te zien die relevant zijn voor jou.
Voorbeeld van Commissie
Als je €10 wedt tegen 6.0 odds dan is je return €60 voordat de commissie ervan afgaat. Als je op 5% commissie staat dan wordt dit verrekend met je winst (€50); oftewel een commissie van €2,50 wordt afgetrokken van je €60 return, waardoor je €57,50 overhoudt.
Layen voor Gevorderden
De laatste jaren is layen steeds populairder en de meeste punters layen een uitkomst omdat ze denken dat er weinig kans is dat het de winnende uitkomst is of omdat ze denken dat de odds de laag zijn voor die uitkomst, waardoor ze dus een ‘value lay’ maken. Beide manieren van layen hebben hun voordelen en nadelen.
Waarschijnlijke Losers Layen
Een selectie layen omdat je simpelweg denkt dat de winkans heel erg klein is betekent meestal hoger geprijsde bets layen waardoor je returns kleiner zijn. Je hebt waarschijnlijk meer succesvolle bets op deze manier, maar een paar lays die uiteindelijk toch winnaars blijken te zijn kunnen in één keer al die succesvolle bets wegpoetsen, ervan uitgaande dat je niet hele lage odds aan het layen bent.
Value Laying
Als je besluit selecties te layen omdat je denkt dat de odds te laag zijn kom je er waarschijnlijk achter dat minder succesvolle lays hebt, maar de lange termijn winsten kunnen groter worden, ervan uitgaande dat je intuïtie wat waarde betreft juist is.
Reputaties spelen vaak een grote rol als de odds bepaald worden, vaak meer nog dan vorm en dit kan ervoor zorgen dat sommige selecties veel lagere odds hebben dan ze zouden mogen hebben. Soms worden die reputaties wel waargemaakt, maar vaker nog blijkt reputatie niet op te wegen tegen de vorm van dat moment.
Op het juiste moment weten wanneer je af moet gaan op reputatie en wanneer op vorm kan een succesvol onderdeel vormen van elke willekeurige laying strategie.
Ideale Laying Mogelijkheden
Idealiter vallen je lays in beide lay categorieën; niet alleen denk je dat de selectie weinig kans heeft om te winnen, maar je denkt ook dat de odds veel te laag zijn. Dit soort lays kun je tegenkomen bij een paardenrace, als een paard een zwakker paard heeft verslagen met een grote marge, waardoor hij lage odds krijgt voor de volgende race; alleen racet het paard dit keer op een ondergrond waarop hij zich nog niet heeft bewezen, dus hij kan daar makkelijk falen.
En als je bijvoorbeeld kijkt naar teamsporten dan kun je een team hebben die een makkelijk programma heeft gehad waardoor het lijkt alsof ze beter zijn dan eigenlijk het geval is, wat leidt tot lagere odds dan reëel is. Daarbovenop kunnen ze ook nog eens te maken krijgen met een aantal blessures bij belangrijke spelers waarmee hun kansen op een goed resultaat in de volgende wedstrijd enorm zijn geslonken.
Dit zijn ideale lays en als je er tegenaan loopt dan leidt dat vaak tot de beste winsten en beste succesratio.
Place Laying
Place laying is ideaal als je er echt van overtuigd bent dat een selectie gaat verliezen of als je gewoon de odds wilt verlagen waartegen je aan het layen bent. Als je denkt dat de bookmakers een team of paard duidelijk overgewaardeerd hebben dan kun je ze layen om niet geplaatst te eindigen tegen 1/4 van de odds waarmee je selectie kunt layen om te winnen (afhankelijk van de plaatsingsvoorwaarden).
En soms heb je een selectie waar je niet in gelooft maar wil je die niet layen tegen de volle odds. Op dat moment kan het aantrekkelijker zijn om de selectie te place layen als je de selectie tegen lagere odds kan layen. Uiteraard laat het verschil in odds wel zien wat het verschil in kansen is om te winnen en te plaatsen.
Trading
We gaan op een andere pagina dieper in op het traden van sporten, maar in principe zijn er twee soorten trades:
Geplande Trades
Vaak zie je een interessante mogelijkheid waarbij je er zeker van bent dat de odds van een selectie een bepaalde kant op gaan bewegen, of dat nu voor aanvang van een event is of tijdens het event. In dit soort situaties kun je de selectie al vroeg backen of layen (backen als je denkt dat de odds lager worden, layen als je denkt dat de odds hoger worden), en vervolgens de tegenovergestelde bet maken als de odds in je voordeel zijn veranderd.
Er even vanuit gaande dat je de odds verandering goed had voorspeld, verzeker je jezelf van een winst ongeacht wat er gebeurt. En hoe meer de odds veranderen, hoe groter de winst is die je kunt maken.
Ongeplande Trades
Op andere momenten kan het zo zijn dat je een weddenschap plaatst zonder intentie om te traden, maar verander je later toch van gedachten of bevind je je plotseling in een ideale positie waarbij de odds zwaar in je voordeel zijn veranderd.
Als de omstandigheden dus veranderen of je simpelweg ineens grotere odds hebt dan daarvoor werd geboden dan kun je simpelweg je bet layen op de exchanges om ofwel van je weddenschap af te komen als de odds nog hetzelfde zijn of een winst te pakken als de odds in je voordeel zijn veranderd.
Uitbetalen (Cashing Out)
Een steeds populairdere tool op exchanges (die je nu natuurlijk ook bij de traditionele bookmakers vaker ziet verschijnen) is de Cash Out optie. Afhankelijk van hoe goed je er op een bepaald moment voorstaat met je weddenschappen en hoeveel selecties er misschien al hebben gewonnen krijg je een bedrag aangeboden om de weddenschap te sluiten en verder geen risico meer te lopen.
Het bedrag dat je krijgt aangeboden hangt af van hoe waarschijnlijk het is dat je bet gaat winnen. Soms accepteer je misschien een lager bedrag en zie je je selectie vervolgens winnen (spijtig), maar soms pak je een bedrag waarna die weddenschap een loser blijkt (beter). Uiteindelijk moet je voor jezelf bepalen hoeveel risico of zekerheid je wil, en vrede hebben met de mogelijke consequenties.
In Running
De ultieme spanning is natuurlijk live wedden op sportevents – het zogenaamde ‘in running’ of ‘in-play’ wedden. Voor uitgebreide informatie verwijzen we je graag naar onze artikelen over In Running wedden op voetbal en paardenraces.
In running wedden begon oorspronkelijk op de exchanges maar tegenwoordig zie je het natuurlijk ook bij alle reguliere bookmakers, hoewel ze niet altijd evenveel wedmarkten aanbieden als exchanges en de odds zijn ook niet altijd even competitief als op de exchanges.
Om Een Prijs Vragen
Als je op de exchanges niet de juiste prijs krijgt voor je weddenschap, dan ga je daar natuurlijk niet zomaar mee akkoord. Wat je wel doet is om een andere prijs vragen. Betfair legt in deze video uit hoe dat werkt:
Betfair SP
Punters die de startprijs wedden bij de bookmakers zijn misschien beter af bij Betfair en dan specifiek bij de Betfair SP (starting price). De Betfair SP wordt berekend door te kijken naar de relatie tussen bedragen die worden opgevraagd bij SP ten opzichte van betting parties en er wordt gezegd dat het een veel eerlijkere manier is om de startprijs te bepalen dan de methode die door bookmakers wordt gebruikt.
De SP is bekend op het moment dat de race begint en is vaak beter dan de startprijs van de bookmakers. Niet lang nadat Betfair SP was geïntroduceerd deed Flatstats.co.uk een onderzoek
Gedurende het onderzoek werd na 18 maanden duidelijk dat Betfair SP hoger was dan bookmakers SP in 86% van de gevallen en resulteerde in 14,5% betere returns, waarin de 5% commissie voor een winnende bet op Betfair al verrekend was.
Wel goed om op te merken dat die marges verkleind werden bij het alleen backen van favorieten, dus dat is iets om rekening mee te houden voor backers van favorieten. Voor meer uitleg over de startprijs en Betfair SP, check deze video van Betfair:
Bots
Iedereen die zich weleens heeft verdiept in betting exchanges en hoe je daar het meeste uit kunt halen heeft waarschijnlijk al eens iets gelezen over bots of betting bots. Voor wie er nog nooit van heeft gehoord, het is simpelweg software die automatisch voor je trade, afhankelijk van een aantal criteria die je instelt voor weddenschappen en trades.
Multiples
Een van de grote nadelen van exchanges in het begin was dat er alleen singles mogelijk waren, terwijl de meeste gokkers weddenschappen willen plaatsen waarin twee of meer selecties zitten.
De exchanges zagen al gauw dat er iets moest veranderen en begonnen multiples aan te bieden, waardoor gokkers nu de mogelijkheid hadden om groot te winnen met een kleine inzet.
Als je wedt op exchange multiples is er ook het voordeel dat als je multiple in een winnende positie komt met slechts één selectie, dan kun je die selectie layen en zo een green book creëren. Erg prettig, erg handig.