Geschatte leestijd: 9 minuten
Rugby, een sport voor echte kerels! Waar het in voetbal en veel andere sporten draait om iets als de Champions League of de Olympische Spelen, is bij rugby een van de grote hoofdprijzen het Six Nations toernooi.
Het lastige daarvan is wel dat, zoals de naam doet vermoeden, slechts zes landen eraan meedoen. Maar dat heeft ook een lange geschiedenis, die we straks graag aan je uitleggen. Het mooie is dat dit toernooi, in tegenstelling tot het WK, elk jaar wordt gehouden. Wij duiken graag voor jou in de opzet, geschiedenis, statistieken en tips voor wedden op rugby Six Nations!
Opzet van Six Nations rugby
Het lijkt misschien een simpel toernooi van zes landen waarbij het beste land wint, en dat is ook zo. Maar er zit meer aan het Six Nations toernooi dan je zou denken. Laten we beginnen met de deelnemende landen: Engeland, Schotland, Ierland, Wales, Frankrijk en Italië. Het zijn de zes beste landen van het noordelijk halfrond, met daarbij de vier ‘Home Nations’, van de Britse landen. De vier beste landen van het zuidelijk halfrond (Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika en Argentinië) hebben hun eigen toernooi: The Rugby Championship.
Het toernooi wordt gespeeld in februari en maart, waarin alle landen eenmaal tegen elkaar spelen. Tot 2017 was het simpel: een overwinning was twee punten, een gelijkspel één punt en een nederlaag nul punten. Tot 1994 konden meerdere landen trouwens kampioen worden. Er werd namelijk niet gekeken naar puntensaldo of gescoorde punten.
Sinds 2017 is er een bonussysteem met een aparte puntenregeling. 4 punten voor een zege, 2 punten voor een gelijkspel, 1 punt voor het scoren van vier of meer try’s, 1 punt voor verliezen met 7 punten of minder verschil. En 3 punten als een land alle vijf zijn wedstrijden wint. Zo is dat land automatisch verzekerd van de eindzege (minimaal 23 punten). Anders zou een land met vier zeges door bonuspunten hoger kunnen eindigen.
Trofeeën binnen Six Nations toernooi
Naast de Championship Trophy voor de winnaar zijn er nog diverse trofeeën en prijzen te vergeven binnen het toernooi. Een land dat alle vijf wedstrijden wint, pakt daarmee de Grand Slam. De Triple Crown kan alleen gewonnen worden door een van de Home Nations. Dat is als Engeland, Schotland, Ierland of Wales van alle drie de andere landen wint. En dan zijn er nog trofeeën bij bepaalde duels:
Calcutta Cup – sinds 1879 voor de winnaar van Engeland – Schotland. Gemaakt van omgesmolten rupees, gedoneerd door de Calcutta Club.
Millennium Trophy – sinds 1988 voor de winnaar van Engeland – Ierland. Ter ere van Dublins millennium in dat jaar.
Centenary Quaich – sinds 1989 voor de winnaar van Schotland – Ierland, het is een Gaelic drinkbeker.
Giuseppe Garibaldi Trophy – sinds 2007 voor de winnaar van Frankrijk – Italië. Naar de 200e geboortedag van Giuseppe Garibaldi die belangrijk was in de eenwording van Italië.
Auld Alliance Trophy – sinds 2018 voor de winnaar van Frankrijk – Schotland. Een eeuw na het einde van WO I, waarin verschillende Franse en Schotse rugbyers overleden waaronder de captains van beide landen.
Doddie Weir Cup – sinds 2018 voor de winnaar van Wales – Schotland. Ter ere van Doddie Weir, de Schotse speler die de My Name’s Doddie Foundation oprichtte, voor onderzoek naar ALS. Weir overleed op 26 november 2022 zelf aan deze vreselijke ziekte.
Cuttitta Cup – sinds 2022 voor de winnaar van Schotland – Italië. Ter ere van Massimo Cuttitta, voormalig Italiaanse captain en coach bij Schotland die in 2021 op 54-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van corona.
Wooden Spoon – de enige prijs die men niet wil winnen op dit toernooi. Het land dat alle vijf zijn wedstrijden verliest, krijgt namelijk de Wooden Spoon.
Six Nations rugby | Geschiedenis
Zo, waar moeten we beginnen? O ja, bij het begin. In 1883 werd dit toernooi voor het eerst georganiseerd, toen nog met de vier Home Nations: Engeland, Schotland, Ierland en Wales. Tot 1900 werd het toernooi een paar keer niet afgemaakt om verschillende redenen.
In 1885 omdat Engeland en Schotland niet tegen elkaar wilden spelen na een ruzie over een beslissing in 1884. In 1888 en 1889 deed Engeland niet mee, omdat ze niet bij de International Rugby Football Board wilden gaan. In 1897 en 1898 speelde Wales niet alle wedstrijden, vanwege een affaire rondom een speler van Wales.
Frankrijk erin en eruit en erin, Italië sinds 2000
In 1910 kwam er een grote verandering in het toernooi. Want toen werd Frankrijk toegevoegd, waardoor het toernooi veranderde van ‘Home Nations’ in ‘Five Nations’. In 20 jaar wist Frankrijk echter geen titel te winnen. In 1932 werd Frankrijk uitgesloten van het toernooi, vanwege vermeend professionalisme (niet toegestaan) en administratieve tekortkomingen. Daardoor werd het toernooi van 1932-1939 weer ‘Home Nations’.
Hierna mocht Frankrijk weer terugkomen, alhoewel het eerste toernooi pas in 1947 werd gespeeld vanwege WO II. Nadat de Fransen tot in de jaren ‘90 meermaals kampioen waren geworden, werd besloten in 2000 nog een land toe te voegen. Italië mocht vanaf dat jaar meedoen waardoor het sindsdien bekend staat als Six Nations.
Six Nations rugby | Statistieken
Dit toernooi kon tot en met 1994 dus nog door meerdere landen tegelijk gewonnen worden.Daarom kunnen de statistieken van de Six Nations er nogal apart uitzien. Zo hebben Engeland en Wales allebei 39 keer gewonnen. Maar Engeland deed dat 29 keer alleen, Wales 28 keer. 1973 was overigens een uniek toernooi: toen wonnen alle landen hun beide thuiswedstrijden en verloren ze hun uitwedstrijden. Daardoor wonnen ze alle vijf!
Aantal toernooiwinsten (gedeeld tussen haakjes)
Engeland – 29 (10), 125 deelnames
Wales – 28 (11), 127 deelnames
Frankrijk – 18 (8), 92 deelnames
Ierland en Schotland – 14 (8), 127 deelnames
Italië – 0 (0), 22 deelnames
Grand Slams (alle wedstrijden winnen)
Engeland 13, Wales 12, Frankrijk 10, Ierland 3, Schotland 3, Italië 0.
Triple Crowns (alle ‘Britse’ wedstrijden winnen)
Engeland 26, Wales 22, Ierland 12, Schotland 10.
Wooden Spoon (alle wedstrijden verliezen)
Ierland 25, Schotland 24, Engeland en Italië 17, Frankrijk 10, Wales 9.
En dan zijn er natuurlijk nog een aantal andere records. De wedstrijd Engeland – Italië 80-23 in 2001 zorgde voor de meeste punten in een duel, de meeste punten voor één team en het grootste verschil. Engeland scoorde dat jaar ook de meeste punten met 229. Italië heeft daarnaast natuurlijk diverse negatieve records omdat ze toch het kleine broertje zijn in de Six Nations.
De Italiaan Sergio Parisse heeft wel de meeste wedstrijden gespeeld met 69. De Welshman Alun Wyn Jones kan in 2023 op gelijke hoogte komen als hij alle vijf de wedstrijden speelt. De Ier Ronan O’Gara scoorde de meeste punten met 557, vlak voor Engelsman Johnny Wilkinson (546). Wilkinson scoorde wel de meeste punten in één wedstrijd met 35. En ja, dat was die wedstrijd Engeland – Italië in 2001. Huidig Iers international Johnny Sexton staat overigens op 531 punten en Engelsman Owen Farrell op 500.
Ten slotte kijken we nog naar drie mannen uit Wales. J.P.R. Williams was international van 1969-1981, Gerald Davies van 1966-1978 en Gareth Edwards van 1967-1978. In hun tijd was Wales oppermachtig in de Five Nations. Williams won het toernooi acht keer, Davies en Edwards zeven keer. De Fransman Philippe Sella was overigens ook in de juiste periode international van zijn land. Tussen 1983 en 1993 won hij het toernooi zes keer.
Six Nations rugby | Wedmarkten
Bij wedden op Six Nations rugby heb je natuurlijk talloze mogelijkheden bij de bookmakers in Nederland. We zetten enkele mogelijkheden voor je op een rij.
Wedden op Six Nations rugby | Outright winnaar
De laatste vijf edities zijn er vier verschillende winnaars geweest. Schotland snakt echter al sinds 1999 naar een nieuwe toernooizege. Frankrijk won in 2022 de Grand Slam, maar Wales en Engeland zijn niet uit te vlakken. Wie is jouw favoriet?
Wedden op Six Nations rugby | Grand Slam of Triple Crown
Zoals gezegd zijn er diverse andere prijzen en trofeeën te verdienen tijdens de Six Nations. Sinds 2016 hebben vier landen de Grand Slam gepakt en zes landen de Triple Crown. Je kunt bij wedden op rugby inzetten op landen die een van die twee titels pakken, of misschien helemaal niet.
Wedden op Six Nations rugby | Live wedden winnaar en statistieken
Of ga gewoon voor een toto-uitslag: winst van het thuisteam, winst van het uitteam of een gelijkspel. Dat kun je pre-match doen, of bijvoorbeeld met live wedden. Kijk daarbij ook naar wedden op handicap, spelers die een try scoren of het totale aantal punten.
Six Nations rugby | Historische wedstrijden
2003: Ierland – Engeland 3-42
De Six Nations van 2003 zou beslist worden op de laatste speeldag. Ierland en Engeland hadden allebei vier wedstrijden gewonnen en Ierland speelde een thuiswedstrijd. In het hol van de leeuw speelde Engeland echter meedogenloos. Ze waren sterk, effectief en wonnen overtuigend de Grand Slam.
2009: Wales – Ierland 15-17
Ook in 2009 kwam het op één wedstrijd aan. Ierland kon voor het eerst in 61 jaar een Grand Slam winnen. Maar Wales zou met winst net als Ierland op vier zeges komen. Wales kwam een aantal keer voor door onder meer vier penalty’s van Stephen Jones. Maar Ierlands topscorer aller tijden Ronan O’Gara maakte twee minuten voor tijd de winnende drop-goal.
2013: Wales – Engeland 30-3
In deze editie was Wales titelverdediger, na hun Grand Slam in 2012. Engeland stond in 2013 na vier wedstrijden op vier zeges en ging tegen Wales op zoek naar de Grand Slam. Wales kon echter ook nog het toernooi winnen als ze Engeland met minimaal zeven punten verschil zouden verslaan. En dat zouden ze doen, want de verdediging van Engeland was een gatenkaas.
2019: Engeland – Schotland 38-38
Veruit de meest legendarische wedstrijd werd gespeeld in 2019. Engeland begon meer dan voortvarend aan de wedstrijd tegen Schotland en nam een 31-0 voorsprong. De Schotten kwamen toch terug en zelfs erover tot 38-31. Maar in de blessuretijd maakte Engeland toch nog gelijk via George Ford.